Gần đây, nhiều bạn có nhắn tin Facebook cho mình, hỏi về quá trình mình tìm kiếm cả internship và full time job ở Facebook và Google. Ví dụ như: Kiếm internship ở Big Tech có khó không chị? Hồi đó chị chuẩn bị bao lâu thì apply được ở Facebook? Thật lòng mà nói, khó cho mình để đưa ra một câu trả lời chính xác cho tất cả mọi người. Mình thấy lắm bài viết 2 months to Google, 2 weeks to Facebook. Mình nghĩ nó còn phụ thuộc vào bạn đang ở đâu, bạn có những gì, nổ lực và năng lực hiện tại của mỗi bạn. Ví dụ như mình: Từng học chuyên Tin, nhưng lại học ở Việt Nam và không làm bạn với Tiếng Anh,…
Có một điều mà không phải ai cũng biết, mình rớt phỏng vấn internship Facebook ở lần đầu tiên apply. Quá trình sau đó mình tự nhận ra được mình chưa tốt ở nhiều mặt. Hành trình đến với big companies với mình là một trải nghiệm hay ho: trải đầy sóng gió nhưng cực kì đáng nhớ. Nó không đơn thuần chỉ là những ngày chuẩn bị cho phỏng vấn, mà còn là cả quá trình tìm hiểu, học hỏi, bồi dưỡng và phát triển bản thân mình từng ngày. Trong hai năm đó mình trau dồi thêm thuật toán, tiếng Anh, học kĩ năng giao tiếp và các kĩ năng mềm khác. Mình đọc thêm và hiểu cách các quy trình phỏng vấn hoạt động, suy nghĩ của những bạn recruiters, suy nghĩ của những bạn interviewers. Mình học qua medium, youtube, từ những người đi trước.
Rồi mình nhận ra sinh viên Việt Nam rất giỏi, nhưng có những thứ sinh viên mình vẫn còn thiếu và chưa được trang bị khi ngồi trên ghế nhà trường. Chẳng hạn như thiếu tự tin, thiếu bản lĩnh, tự giới hạn bản thân,…
Và cuối cùng, work hard always pays off, mình đã nhận được full time offer từ hai big tech companies mà mình đã luôn mơ ước từ thời trung học: Facebook và Google.
Vì mình không thể đem tới cho bạn câu trả lời chính xác nhất, nên mình hy vọng, với việc kể lại câu chuyện và chia sẻ kinh nghiệm, có thể giúp bạn cảm nhận được bạn cần những gì, cần nổ lực bao nhiêu, để làm hành trang cho con đường phía trước. Let’s get started…
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —
Những thứ dưới đây không phải hướng dẫn step-by-step để đậu phỏng vấn. Bởi vì không có gì là đúng với tất cả mọi người. Ví dụ như mình không thể yêu cầu tất cả mọi người phải đi thi HSG, ACM như mình thì mới được đi phỏng vấn. Tham gia hackathon, có 3–5 internships cũng không phải là bắt buộc. Vì vậy, mình sẽ chia sẻ những thông tin rất chung, những thứ mình đã học được trong quá trình chuẩn bị và phỏng vấn mà mình nghĩ sẽ có ích cho các bạn sinh viên hoặc các bạn chuẩn bị phỏng vấn các công ty tech sắp tới.
Trước khi chuẩn bị cho một cuộc tổng tấn công, mình phải biết mình tấn công cái gì. Đầu tiên, tất nhiên, bạn phải có những thông tin về quá trình phỏng vấn nói chung. Mình không nghĩ mình cần đi sâu về vấn đề này bởi vì nó cũng được đề cập nhiều trong thời gian gần đây, bạn có thể kiếm trên internet.
Mình sẽ bắt đầu với việc chuẩn bị profile và reach out tới nhà tuyển dụng. Bạn sẽ cần có một cái resume, tìm hiểu cách viết resume ở đây nhé :p Một số người thì thấy phần này không khó, một số người thì cảm thấy như một cơn ác mộng vậy. Vì nộp lần nào là biệt vô âm tín lần đấy. Recruiter giống như người nắm giữ 50% cơ hội vậy. Haha.
Đầu tiên mình muốn bạn hãy viết cho bản thân một cái resume ngay từ ngày hôm nay.
“Don’t call it a dream, call it a plan.”
Mình đã làm việc này vào 4 năm trước. Tự viết một cái resume một cách nghiêm túc. Sau đó thu thập resume của vài idol về và bắt đầu so sánh, xem mình cần phải bổ sung cái gì. Rồi mình tự lên một cái check list “Những điều cần làm” cho bản thân. Tất nhiên không phải lúc nào bạn cũng phải là bản sao của người khác. Đó là lí do mình so sánh resume của nhiều người chứ không phải một người. Vì có những bạn giỏi này, những bạn giỏi kia. Hãy cứ giỏi theo cách của chính mình.
Sau đó, bạn sẽ tìm mọi cách để reach out tới recruiter, thông thường sẽ có 3 cách, mình sẽ đi từ dễ tới khó nhé:
1. Referral: Nhờ người refer, bạn có thể nhờ bạn bè mình đang làm trong công ty đó refer cho bạn. Một tip nho nhỏ là khi bạn nhờ refer, bạn nên chuẩn bị đầy đủ, ví dụ như position bạn muốn apply, resume hoàn chỉnh, một đoạn giới thiệu bản thân. Như vậy thì người refer giúp bạn sẽ vui vẻ và sẵn sàng giúp đỡ hơn.
2. Apply trực tiếp: Mỗi công ty sẽ có một trang career hoặc email tuyển dụng. Bạn có thể nộp một resume kèm theo những proofs (project, github link, website, blog,…).
3. Đợi recruiter reach out: Nghe có vẻ viễn vông nhưng đây cũng là một cách. Bạn có thể sáng tạo và thể hiện bản thân trên linkedin, trên github, website cá nhân. Hoặc tham gia các cuộc thi nổi tiếng như Google Code Jam, Facebook Hackercup, Hackerrank,… để tạo được sự chú ý của recruiter các công ty nhé.
Tiếp đến là chuẩn bị cho phỏng vấn.
Mình có đọc nhiều bài chia sẻ như là “100 bài leetcode để vào công ty A”, “200 bài Leetcode, 500 bài leetcode để vô công ty B”. Mình không phản đối vì practice makes perfect mà. Nhưng mình khuyến khích nên làm ít mà có chất lượng hơn là làm rất nhiều nhưng không hiểu mình đang làm gì. Mình có quen những bạn làm 500 bài nhưng phỏng vấn vẫn fail. Có bạn làm chỉ 100 bài như đậu rất nhiều big tech (tất nhiên phải không có background HSG hay ACM nhé). Đừng áp đặt con số, nó chỉ làm cho chúng ta cảm thấy nản hơn thôi.
Đừng bao giờ học thuộc lời giải. Cố gắng không học thuộc lời giải. Bởi vì, theo mình, người phỏng vấn bạn, ai cũng có lời giải cả rồi, cái họ muốn không chỉ đơn thuần là nghe lời giải, đọc code của bạn. Điều người phỏng vấn mong muốn là thấy được cách giải quyết vấn đề của bạn (problem-solving). Mình từng rớt phỏng vấn đầu tiên với Facebook cho vị trí thực tập. Lúc đó mình trả lời và code đủ tất cả các câu hỏi đúng giờ. Mình đã quá bất ngờ với kết quả, vì đơn giản là mình “nghĩ” mình đã làm tốt. Nhưng lần thứ hai càng bất ngờ hơn. Mình đã hiểu sai đề bài thứ nhất và không thể đưa ra solution chính xác nhưng vẫn đậu. Kể cả phỏng vấn Google mình hỏi cả hint luôn vẫn đậu và được feedback rất tốt (mình sẽ nói kĩ trong phần phỏng vấn).
Dành cho những bạn chỉ mới bắt đầu học thuật toán khi lên đại học. Mình hoàn toàn hiểu được cái cảm giác bắt đầu học thuật toán. Mình nhai món này tới 6 năm vẫn còn struggle nữa là. Thay vì cứ lao vào bài của công ty ABC để làm, bạn hãy bỏ thêm thời gian học các dạng bài, làm bài tập nhiều mỗi dạng để nó ăn sâu cái pattern của bài toán vào đầu. Sau này gặp những bài khác bạn chỉ cần kiếm ra pattern, dạng bài, thế là lời giải sẽ tự động đi theo đó mà xuất hiện. Bên cạnh đó, với mỗi thuật toán hoặc cấu trúc dữ liệu, hãy nghiên cứu kĩ độ phức tạp của từng cái. Vì đó là mấu chốt để bạn chứng minh được bạn hiểu rõ những gì mình đang làm. Ngoài Leetcode còn một số trang luyện tập mình thích nữa như InterviewBit (hệ thống cho bạn các dạng bài, các thuật toán cơ bản từ dễ tới khó), Hackerrank. Sách gối đầu của phỏng vấn chắc vẫn là quyển Cracking The Coding Interview.
Cuối cùng, bạn không cần làm những câu quá khó so với trình độ hiện tại của bản thân. Chỉ cần làm những câu vừa sức thật nhuyễn và nắm được mình đang làm gì. Từ từ, luyện tập càng nhiều, bạn sẽ càng có nhiều kiến thức hơn, sẽ có thể luyện thêm những bài khó nếu còn thời gian. Và chắc chắn khi phỏng vấn, có thể bạn không đi tới được optimal solution, chỉ cần bạn thể hiện được khả năng giải quyết vấn đề của bản thân. Nếu điều đó làm hài lòng người phỏng vấn, khả năng đậu của bạn sẽ cao thôi.
“Be so good they can’t ignore you.” ~ Steve Martin
Đúng vậy, chỉ cần bạn đủ giỏi, kiến thức nền thật chắc. Thì không cần làm bài leetcode nào bạn vẫn có khả năng đậu. :D
Ở phần 2 mình sẽ nói tiếp các tips trong phỏng vấn nhé :v Good luck ˆˆ!
Is it easy? No. Is it worth it? Absolutely.
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —
Too long, don't read :))
Tìm kiếm một internship hoặc công việc full time ở FAANG có khó hay không khi bạn đang học ở một trường đại học không quá danh tiếng trên thế giới?
Câu trả lời là CÓ.
Mình là một sinh viên khoa Công nghệ thông tin, đại học Khoa học tự nhiên. So sánh với các trường khác trong lĩnh vực ngày, cũng tự tin mà nói trường mình là một trong những trường đại học top ở miền Nam. Tuy nhiên, để tìm kiếm tên trường mình trên bảng xếp hạng toàn thế giới thì chắc kéo hoài không tới, khoảng thứ 4603. Số lượng sinh viên khoa mình mỗi năm là 4,000 sinh viên, nhưng số lượng sinh viện được nhận thực tập mỗi năm chưa bao giờ vượt quá 5–6 (có thể hơn vì có những bạn cống hiến thầm lặng chưa được record). Vậy tại sao cơ hội để có được offer từ những big tech companies cho những trường nhỏ lại thấp như vậy. Có phải tồn tại sự không công bằng?
Theo mình hiểu thì có hai nguyên nhân chính. Ý kiến cá nhân thôi nha.
Đầu tiên, như mình đã nhắc tới ở trên, không có quá nhiều sinh viên ở Việt Nam hoặc trường mình đang làm ở công ty đó, recruiter không có bất cứ thông tin gì để mà tìm kiếm ứng viên ở trường đó. Điều này dễ hiểu mà. Theo như mình quan sát, số liệu tự đo lường :)) thì số lượng người Việt Nam ở Facebook không ít, nhưng hơn 80% (mình tự đếm đó) thì đã học hoặc làm việc ở nước ngoài trước đó.
Điều thứ hai, chi phí để tuyển một bạn ứng viên nước ngoài cho một công ty là không phải thấp. Từ việc phỏng vấn từ xa, chắc chắn phỏng vấn từ xa rủi ro tuyển sai năng lực vẫn cao hơn, tới việc làm visa, vé máy bay, chỗ ở,… Tất nhiên nó vẫn không là quá nhiều với một big tech, nhưng ít nhiều gì vẫn thiệt hại hơn.
Vì thế, dễ thấy, cơ hội cho một bạn đang sống ở những quốc gia như Việt Nam hoặc học ở những trường không có tiếng sẽ thấp hơn. Nhưng không phải là không có. Nghe có vẻ đáng buồn nhưng mình vẫn hay bảo rằng “Nếu ai đó ở US hoặc ở các nước phát triển, họ cố gắng thật nhiều để nhận được offer ở big tech, thì chúng ta phải cố gắng 200% mới đạt được điều đó.”. Tất nhiên không có nghĩa sinh viên ở US sẽ dở hơn. Công bằng thôi, tại sao bạn không cố gắng nộp vào các trường đại học danh tiếng như Ivy League ngay từ đầu, mọi thứ sẽ dễ dàng hơn ở phía sau một ít. Cho nên, không quan trọng bạn học ở đâu, chỉ cần bạn luôn không ngừng cố gắng với ước mơ của mình :)
“Nothing is given. Everything is earned.”
And the very best of luck to you˜!!
